ฉันเป็นคนญี่ปุ่นที่ถูกบอกว่าทํางานมากเกินไป ทําไมคนต่างชาติจึงมองว่าคนญี่ปุ่นทํางานหนักมากเกินไป คนทำงานที่ญี่ปุ่นมีความแตกต่างจากต่างประเทศ? ในบทความนี้จะนําเสนอปัญหามุมมองคนทํางานและสภาพแรงงานในญี่ปุ่น

มักกล่าวกันว่า "คนญี่ปุ่นทํางานหนักเกินไป" "หลายคนต้องเสียชีวิตจากการทํางานหนักเกินไป" ต่าง ๆ ที่เกิดจากความเครียดจากการทํางานและการทํางานหนักเกินไป มีคำศัพท์หลายคำที่เกิดในญี่ปุ่น ในต่างประเทศไม่ค่อยมีแนวคิดเรื่องการเสียชีวิตจากการทํางานหนักเกินไป และตอนนี้ได้กลายเป็นคําที่สามารถถ่ายทอดให้เข้าใจไปทั่วโลกคือคำว่า "คาโรชิ" แม้ในประเทศที่พูดภาษาอังกฤษ

แม้ว่าจะมีการทบทวนปัญหาการเสียชีวิตจากการทํางานหนักเกินไปและชั่วโมงการทํางานที่ยาวนานเมื่อเทียบกับเมื่อสองสามปีก่อน แต่มุมมองการทํางานของคนญี่ปุ่นและสถานการณ์แรงงานเมื่อเทียบกับต่างประเทศมีอะไรบ้าง? วันนี้มาดูปัญหามุมมองของคนญี่ปุ่นเกี่ยวกับสถานการณ์การทํางานและแรงงานในประเทศกัน

ที่ว่ากันว่าคนญี่ปุ่นทํางานมากเกินไป แต่ที่จริงแล้ว จํานวนวันหยุดและวันหยุดที่ได้รับเงินเดือนก็เหมือนกับประเทศอื่น ๆ เมื่อเทียบกับประเทศอื่น ๆ ดูจะมีวันหยุดตามปีปฏิทินมากมาย กล่าวอีกนัยหนึ่ง จํานวนวันทํางานและจํานวนวันหยุดก็จะเหมือนกับในประเทศอื่น ๆ

● มุมมองคนญี่ปุ่นไม่สามารถลาหยุดได้

มีที่มาจากมุมมองของจํานวนวันทํางาน แต่ก็แทบไม่มีความแตกต่างระหว่างญี่ปุ่นและต่างประเทศ แล้วมีอะไรที่แตกต่าง? อันที่จริงเหตุผลที่กล่าวกันว่าคนญี่ปุ่นทํางานมากเกินไปก็เพราะอัตราค่าจ้างต่ำนั่นเอง

จากผลการสํารวจเปรียบเทียบระหว่างประเทศต่าง ๆ จาก 19 ประเทศทั่วโลกที่สำรวจโดยเอ็กซ์พีเดีย เกี่ยวกับการลาหยุดโดยได้รับค่าจ้าง โดยคนญี่ปุ่นมีอัตราการลาหยุดโดยได้รับค่าจ้างต่ำที่สุดในบรรดา 19 ประเทศ และมีข้อมูลว่าเปอร์เซ็นต์ของคนทำงานระดับผู้บริหารที่ตอบว่าพวกเขาให้ความร่วมมือทำงานก็มากกว่าที่อื่นด้วย

สาเหตุหนึ่งที่กล่าวกันว่าคนญี่ปุ่นทํางานมากเกินไปก็เพราะมีคนจํานวนมากที่ต้องทำงานอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ยากลำบาก แม้ว่าจะได้รับค่าจ้างที่สามารถรับได้ก็ตาม เพราะอาจจะไม่มีเวลาจะลาหยุดเลยเพราะยุ่งกับงานมาก ๆ หรือถ้าลาหยุดงาน มันจะสร้างปัญหาให้กับเจ้านายและเพื่อนร่วมงาน และไม่ใช่บรรยากาศที่จะลาหยุดเพราะเจ้านายหรือผู้ใต้บังคับบัญชาของตนไม่ลาพักร้อนเลย ซึ่งดูเหมือนว่ามีหลายคนที่ไม่ได้ใช้วันลาหยุดอย่างที่ควรจะเป็น

นอกจากนี้ คนญี่ปุ่นยังมีความรับผิดชอบต่องานของตนสูง ดังนั้นจึงมีแนวโน้มที่จะมีงานที่ต้องทำและทํางานมากเกินไป ในญี่ปุ่นมีมุมมองที่จะทิ้งงานให้คน แต่ในประเทศอื่น ๆ มีมุมมองที่จะทิ้งงานให้บริษัท

คนญี่ปุ่นมักมีความคิดที่จะทิ้งงานให้คน ดังนั้นหากผู้รับผิดชอบงานลาหยุดพักงาน งานก็จะล่าช้า อย่างไรก็ตาม ในต่างประเทศมีความคิดที่จะทิ้งงานไว้ที่บริษัทเป็นเรื่องปกติ ดังนั้น แม้ว่าผู้รับผิดชอบจะหายไป แต่งานมักจะได้รับการจัดการต่อโดยบริษัท

นอกจากนั้น การได้รับความไว้วางใจให้ทํางานให้กับปัจเจกบุคคลก็เป็นหนึ่งในเหตุผลที่คนญี่ปุ่นทํางานมากเกินไป

ที่มา : ประเทศในโลกที่ได้รับค่าจ้างและการสํารวจเปรียบเทียบระหว่างประเทศ อัตราการลาหยุดโดยได้รับค่าจ้างของญี่ปุ่นและจํานวนวันที่ลาโดยได้รับค่าจ้างนั้นต่ำที่สุดในโลก ซึ่งคนญี่ปุ่นส่วนใหญ่คิดว่า "รู้สึกผิดกับการลาหยุดงานโดยที่ยังได้รับค่าจ้าง"!

● คนญี่ปุ่นมักทํางานเรื่อย ๆ ดึงเวลา

คนญี่ปุ่นหลายคนมักจะทํางานแบบไปเรื่อย ๆ ประหนึ่งคนเกียจคร้าน เนื่องจากบริษัทมักประเมินว่าดีสําหรับการทํางานเป็นเวลานานในบริษัทญี่ปุ่น ในญี่ปุ่นมีสภาพแวดล้อมที่ให้คุณค่าและมุมมองของการทํางานล่วงเวลาเป็นเวลานาน ดังนั้น หลายคนจึงทํางานประหนึ่งคนเกียจคร้านเพื่อดึงเวลา

เนื่องจากมักถูกประเมินว่าการทำงานล่วงเวลาเป็นสัญญาณว่าเป็นการใช้เวลาทํางานหนัก จึงมีแนวโน้มที่หลายคนจะทํางานเพื่อรอเวลาทำงานช่วงหลังเลิกงานในชั่วโมงทำงานปกติ

นอกจากนี้ สาเหตุหนึ่งของการทํางานเรื่อย ๆ คือคนญี่ปุ่นมีงานอดิเรกน้อยกว่าเมื่อเทียบกับคนในต่างประเทศ มีคนจํานวนมากในต่างประเทศหลังเลิกงานจะไปเรียนรู้เพิ่มเติมทักษะและใช้เวลากับงานอดิเรกเพื่อขยายขอบเขตโลกทัศน์และประสบการณ์ของพวกเขา แต่ก็ไม่ใช่ว่าคนญี่ปุ่นทุกคนไม่มีงานอดิเรก แต่มีคนจํานวนมากขึ้นที่รู้สึกว่าไม่มีอะไรทํานอกจากงาน ซึ่งอาจเป็นสาเหตุที่พวกเขาทํางานไปเรื่อย ๆ

อย่างไรก็ตาม ส่วนที่ดีที่คนญี่ปุ่นมีคือ มีความสามารถและเก่งในการให้บริการต่าง ๆ อย่างละเอียดและสร้างผลิตภัณฑ์ที่ละเอียดอ่อน รองรับความต้องการของลูกค้าเพราะพวกเขาใช้เวลามากในการทํางานหนึ่ง ๆ นั่นเอง

● ทำงานล่วงเวลาแบบไม่ได้ค่าแรง

นอกจากนี้ยังเกี่ยวข้องกับความจริงที่ว่าคนญี่ปุ่นมักจะทํางานล่วงเวลามากกว่าประเทศอื่น ๆ บางคนทํางานล่วงเวลาเพราะมีงานเยอะ แต่มีหลายคนที่ทํางานล่วงเวลาเพราะเจ้านายยังทํางานล่วงเวลาและไม่สามารถกลับบ้านก่อนเจ้านายได้

กรณีแบบนี้พวกเขาจะทำงานไปเรื่อย ๆ เช่น การประชุมและการทํางานที่ไร้ประโยชน์มากมาย หรือบางคนถูกบังคับให้ทํางานล่วงเวลาโดยไม่จําเป็นเพราะเรียกใช้ง่าย นอกจากนี้คนญี่ปุ่นมีแนวโน้มที่จะมีความอดทนกับสิ่งต่าง ๆ ได้ดี และจะพยายามทุ่มเททํางานเพราะพวกเขาเคยมีช่วงเวลาที่ยากลําบาก